Tegeltjeswijsheden: waar komen ze vandaan?

3 02 2025

Bij Gekkiggeit zijn we er natuurlijk dol op: tegeltjeswijsheden! Het zijn korte, krachtige uitspraken op porseleinen tegels, die je vroeger vooral in wc’s tegenkwam. Maar inmiddels zijn tegeltjeswijsheden zoveel meer, ze zijn niet meer weg te denken uit ons interieur. En wist je dat het een typisch Nederlands fenomeen is? Ze zijn een bron van zowel inspiratie als humor. Maar waar komen deze spreuken eigenlijk vandaan? En hoe zijn ze door de tijd heen veranderd?

De oorsprong van tegeltjeswijsheden

De traditie van beschilderde tegels gaat al terug tot de 16e eeuw, toen Delfts blauw populair werd in Nederland. Deze tegels waren aanvankelijk bedoeld als decoratie, met afbeeldingen van landschappen, bloemen en Bijbelse taferelen. Rond de 17e eeuw begonnen mensen korte spreuken en levenswijsheden op tegels te schilderen, vaak met religieuze of moralistische boodschappen zoals: “God ziet alles.”

Het was een tijd waarin communicatie nog beperkt was en dit de manier was om boodschappen over te brengen. De spreuken op tegeltjes dienden als een manier om normen en waarden over te brengen. Tegels waren duurzaam, makkelijk schoon te maken en werden vaak prominent in huis geplaatst – perfect dus om een boodschap dagelijks onder de aandacht te brengen!

blog-gekkiggeit-over-tegeltjeswijsheden-een-tegel-met-de-tekst-it-is-what-it-is
In de 19e en 20e eeuw werden tegeltjeswijsheden echt hot

In de 19e en 20e eeuw kregen tegeltjeswijsheden een wat meer alledaags en volks karakter. Het waren spreuken die we nu ook nog wel kennen en gebruiken, zoals “Rust roest” en “Oost west, thuis best”. Deze teksten werden bij een steeds breder publiek populair. Ze waren simpel, maar raakten een snaar bij de gewone burgers. Vanaf dat moment waren tegels niet alleen meer functioneel, maar werd het ook een middel om humor en levenswijsheden in je huis te brengen.

Deze spreuken weerspiegelden vaak het leven van de arbeidersklasse en de waarden van die tijd: hard werken, eenvoud, en tevreden zijn met wat je hebt. Tegelijkertijd ontstonden er (voor die tijd) ook speelse en humoristische varianten, zoals: “Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd.”

Moderne tegeltjeswijsheden

In de afgelopen decennia hebben tegeltjeswijsheden een ware transformatie ondergaan. Ze zijn niet langer beperkt tot porseleinen tegels, maar verschijnen op posters, mokken, en nou ja zo ongeveer alles wat je bij Gekkiggeit kunt vinden 😉 De toon is vaak veranderd van serieus naar ironisch of sarcastisch en zijn inmiddels ook een mix van zowel Nederlandse als Engelse spreuken. Denk aan uitspraken als: “I tried to be normal once. Worst minute of my life” of “Home is where the airfryer is”.

Social media heeft hier een grote rol in gespeeld. Platforms zoals Instagram en Pinterest staan vol met variaties op de klassieke tegeltjeswijsheden, vaak met een moderne twist. We hebben ze nu niet alleen meer in huis om levenslessen mee te geven, maar ook om te entertainen en te relativeren. Humor en zelfspot kunnen daarbij niet ontbreken!

een-overzicht-van-een-aantal-verschillende-producten-van-gekkiggeit-met-daarop-tegeltjeswijsheden
De blijvende charme van tegeltjeswijsheden

Wat tegeltjeswijsheden zo tijdloos maakt, is hun eenvoud. Ze bieden een kern van waarheid of een glimlach in slechts een paar woorden. Of je nu een originele Delfts blauwe tegel in je keuken hebt hangen of een quote op een tasje hebt staan, de kracht van een goede spreuk blijft hetzelfde: het zet je aan het denken, of laat je lachen.

De ontwikkeling van tegeltjeswijsheden laat zien hoe tradities zich aanpassen aan de tijd. Wat ooit begon als een manier om moralistische boodschappen over te brengen, is nu uitgegroeid tot een veelzijdige vorm van expressie. En terwijl de stijl en toon veranderen, blijft de essentie hetzelfde: een vleugje wijsheid dat we elke dag kunnen gebruiken. En bij Gekkiggeit krijgen we hier natuurlijk nooit genoeg van. Ons motto is: tegeltjeswijsheden 4-evah!

Dit vind je ook leuk!

De leukste cadeaus onder 15 euro Die níet cheap aanvoelen

De leukste cadeaus onder 15 euro Die níet cheap aanvoelen

Budget ≠ Boring: 10 cadeaus onder 15 euro die níet cheap aanvoelen Cadeautje scoren met een lege(re) portemonee? Been there. Je trekt met klamme handjes je pinpas terwijl je bankrekening zachtjes 'nee' fluistert. Good news: bij Gekkiggeit.nl vind je de leukste cadeaus...

De comeback van pins (en hoe je ze als een baas stijlt!)

De comeback van pins (en hoe je ze als een baas stijlt!)

Dacht je dat pins iets waren uit je kindertijd, (toen je nog met natte haren en een roze koek Telekids zat te kijken) en die nu verstopt zijn in stoffig oud sieradendoosje? Guess again! Pins zijn helemaal terug van weggeweest en klaar om je outfits een flinke dosis...